مفهوم کاداستر یا نقشه برداری ثبتی
مرزبندی،محدوده‌بندی یا حدنگاری یا کاداستر , فهرست نقشه برداری ثبتی است یعنی آن نوع نقشه برداری که ارزش حقوقی
داشته باشد و بتوان بر اساس مرزهای آن , سند مالکییت صادر کرد , کاداستر منبع اصلی داده‌ها در اختلافات و دعاوی بین مالکان زمین است (یا در مورد ایران باید باشد).
نقشه کاداستر نقشه‌ای است که مرزها و مالکیت قطعات زمین را نشان می‌دهد. برخی از این نقشه‌ها جزئیات بیشتری را نشان می‌دهند، مانند نام ناحیه، شماره شناسایی منحصر به فرد برای هر پارسل ملکی، گواهی شماره عنوان، موقعیت ساختارهای موجود، شماره بخش، نام خیابان‌های مجاور، ابعاد مرزها و...
اطلاعات پیمایشی کاداستر اغلب یک عنصر اساسی در سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) یا سیستم های اطلاعات زمین (LIS) است که برای ارزیابی و مدیریت اراضی و املاک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سیستم و داده ها کاربردهای دیگری نیز دارند، مانند: ردیابی تغییرات طولانی‌مدت در طول زمان برای مطالعات زمین‌شناختی یا زیست‌محیطی و...
عملیات تهیهٔ نقشه‌های حدنگاشتی (کاداسترال) را می‌توان در مراحل زیر خلاصه کرد:
- تهیه نقشه از تمام یا قسمتی از شهرها
- تهیه نقشه از روستاها
- تهیه نقشه از زمین‌ها و املاک در شهرها و روستاها
- تهیه نقشه از کشتزارها و چراگاه‌ها
در ایران تهیه نقشه‌های ثبتی بدین صورت است:
- عملیات صحرایی که توسط گروه نقشه برداری انجام می‌شود.
- عملیات کارتوگرافی که در دفاتر انجام می‌شود.
- تأیـید نقشه‌های ثبتی بر عهده سازمان ثبت املاک میباشد.
- نقشه‌های ثبتی عموماً در مقیاس‌های ۱/۵۰۰ و ۱/۱۰۰۰ ارائه می‌شود.
نقشه‌های ثبتی را می‌توان از راه‌های مختلف دیگر نیز تهیه نمود، از جمله:
- توسط اسکنرهای لیزری و نرم‌افزارهای مربوط
- به‌وسیلهٔ عکس‌های هوایی و کارتوگرافی
- به‌وسیلهٔ دوربین‌های عکاسی بسیار قوی و نرم‌افزارهای مربوط
- به‌وسیلهٔ عکس‌های ماهواره‌ای و جُـز اینها
که تمامی روش‌های فوق برای عملیات با متراژ بالا به صرفه و هزینه‌بر می‌باشند. ساده‌ترین و بهترین و دقیقترین روش برای متراژهای نه‌چندان زیاد استفاده از دوربین‌های «توتال» و «جی‌پی‌اس»های دوفرکانسهٔ دقیق میباشد.
تاریخچه
اولین شواهد استفاده از نقشه برداری کاداستر به دوران امپراطوری رم بر می گردد که امپراطوری برای بازپس گیری زمین های خود اقدام به تهیه نقشه کاداستر نمود.
این امر ابتدا برای تثبیت مالکیت خصوصی در اختلافات اراضی مورد توجه بود ولی در کوتاه مدت از آن به عنوان ابزاری برای ارزیابی دقیق تر مالیات از طرف دولت مورد استفاده قرار گرفت.
با توجه به اهمیت نقشه های کاداستر و اطمینان از صحت اجرا فرایند در اکثر کشور ها سازمان های متولی ثبت اسناد مالکیتی برای انجام صحیح فرایند ها، شیوه نامه های متعددی دارند که صرفا توصیه افراد آموزش دیده و تعیین صلاحیت شده قرار اجرا است.
و نقشه های تولید شده توسط این افراد ارزش حقوقی دارند و با سایر نقشه ها تولید شده در علوم ژئوماتیک از نظر اعتبار و سندیت متفاوت اند.
متولی این امر در ایران اداره کل کاداسترزیر نظر سازمان ثبت اسناد و املاک کشور میباشد!
منبع : ویکی پدیا
